Page 14 - KÜÇÜKÇEKMECE İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DERGİSİ
P. 14

Eserleri                                        Muhammed’e hasret ve hayranlığını büyük bir içtenlikle dile
                                                              getirmiştir.  Toplum  içinde  karşılıklı  saygı  ve  sevgi  Yunus’un
               Yunus Emre’nin bilinen iki eseri vardır.       üzerinde durduğu konulardandır.  Öğrencilerin hocalarına karşı
                                                              gelişleri,  çocukların  anaya  babaya  isyan  edişleri,  hocaların
              1.Risâletü’n-Nushiyye: Risâletü’n-Nushiyye/Öğüt Kitabı,   görevlerini unutmaları, mütegallibenin hürmet görmesi, helal
           M.1307  yılında  mesnevi  nazım  şekliyle  yazılmıştır.  Tamamı   kazancın yerini haramın alması Yunus’un acı acı şikâyet ettiği
           600 beyittir.                                      hususlardır.
              2.  Dîvân:  Yunus’un  Dîvân’ı,  Risâletü’n-Nushiyye  ile   Yunus’a  göre,  insan  adalete  değer  verdiği  derecede
           birlikte  1307  senesinde  tertip  edilmiştir.    Bu  eserler  birer   ahlaki hareket etmiş olur. Adalet ahlakın temel ilkelerinden
           şiir  kitabıdırlar.  Ayrıca  Yunus’un  dinî  kültürü  çok  zengindir.   biridir. Adil davranan kişi, er geç bu fiilinin karşılığını alacaktır.
           Düşüncelerini  son  derece  akıcı  bir  tarzda  Türkçe  olarak  şiir   Yunus’a  göre,  erdemli  olmak  da  ahlakı  gözetmek  demektir.
           hâlinde dile getirmiştir. Eserlerinin her ikisi de manzumdur.   Böyle bir kimse yapacağı işin önünü ve sonunu düşünür. Hiçbir
           Şiirlerinden  anlaşıldığına  göre  Yunus  Emre  çok  gezen  bir   şeyde hile yapmaz. Ölçülülükten ayrılmaz. İnsan kendisi için
           derviştir.  Azerbaycan,  İran  ve  birçok  Anadolu  ilini  dolaştığı   istemediği bir şeyi başkası için de istememelidir.
           anlaşılmaktadır.  Bu  şiirlerinde  Yunus;  kendi  milletinin
           sınırlarını  aşmış,  evrensel  bir  tutum  güttüğünü  göstermiş,   Kaynaklara göre dili, düşünce sistemi, geleneğe bağlılığı,
           hangi  ırktan  olursa  olsun  bütün  insanlara  saygı  ve  sevgi   çevresi  ve  hayat  tarzıyla  Türk  ve  millî  olan  Yunus  Emre’nin
           duyulmasını salık vermiştir.                       dünyasını “Allah aşkı, tevhit düşüncesi, ahlak ve gelenek” gibi
                                                              dört  önemli  kavram  oluşturur.  O,  düşüncelerini  şiirle  ifade
              Yunus soyu, yeri ve töresi ne olursa olsun bütün milletleri   ederken sade fakat derindir.
           sevdiği gibi, mezhep ve din bakımından da geniş bir hoşgörü
           örneği vermiştir.                                     Yunus’a  göre  ahlak,  insani  olmayan  davranışları  terk
                                                              edip ilahi yaradılışa yönelmektir. Ahlaki olmayan davranışlar,
              Yunus’un ilahileri daha söylenip yazıldığı günden itibaren   Yunus’un sözlüğüne “yaramaz” kelimesiyle girer. “Yaramaz”
           dilden dile dolaşmaya, ezberlenip okunmaya başlanmış, 14.   davranışların  “yarar”  davranışlara  dönüştürülmesi,  insan-ı
           yüzyıldan itibaren de Rumeli abdalları (dervişleri) vasıtasıyla   kâmil olmanın esasıdır. İnsanı insan yapan öz yaratılışındaki
           Osmanlı  fetihlerine  paralel  şekilde  bütün  Türk-İslam   aşk cevheridir. Ona göre aşk, var olmanın yegâne sebebidir.
           coğrafyasına  yayılmıştır.  Akıncı  ocaklarında  ve  zaviyelerde
           besteli Yunus ilahilerinin okunduğu bilinmektedir. Onun etkisi
           günümüzde de devam etmektedir. Yunus özellikle Türklerin
           yaşadığı  coğrafyada  birlik,  sevgi  ve  ahlak  felsefesinin  ortak
           dili olmuştur.

              Yunus’un  tespit  edilen  417  şiiri  bulunmaktadır.  Yunus
           Emre,  yazmış  olduğu  şiirleriyle  Batı  Türkçesi  yahut  Oğuz
           Türkçesi  de  denilen  Eski  Anadolu  Türkçesinin  edebîleşme
           evresinde çok önemli rol oynayan ilk Türk şairidir.

              Yunus  Emre  Türk  tasavvuf  edebiyatı  sahasında  kendi
           adıyla anılan bir üslubun kurucusudur.  O, Türkistan’da Ahmed
           Yesevî ile başlayan hikmet geleneğini Anadolu’da ilahileriyle
           devam  ettirmiştir.  Şiirleri  daha  yaşadığı  asırda  dilden
           gönüllere  işlemiş,  dalga  dalga  büyük  bir  coğrafyada  besteli
           olarak okunur hâle gelmiştir.
                                                                 Sonuç
              O,  az  kelimeyle  çok  şey  ifade  eden  bilge  bir  şairdir.  Bu
           sebeple  kendinden  sonra  yüzlerce  şairi  etkilemiştir.  İslam         Yunus  Emre,  Türk  düşünce  tarihinin  büyük
           dininin hakikatini derinden kavrayıp yaşamış olan bu büyük   şahsiyetlerinden  biridir.  Yunus’un  görüşlerini  dinsel  çerçeve
           gönül;  ilahilerinde  aşkın  verdiği  coşkuyla  bütün  insanlığı   içinde mütalaa etmek gerektir.  Yunus, Tanrı’ya içten inanmış
           sevgiye,  kardeşliğe,  merhamet  ve  şefkate,  birliğe,  eşyanın   ve bağlanmıştır. Tanrı sevgisini son derece açıklık ve kolaylıkla
           gerçeğine  davet  etmiş;  onlara  insan  olmanın,  kendini   şiirlerinde dile getirmiştir. Kimi zaman Tanrı’ya kavuştuğunu
           bilmenin, Hakk’a ulaşmanın yollarını anlatmıştır.   ve onda yok olduğunu gösteren ifadeler de kullanmıştır.

              O, insanlığa “Yaratılanı Yaradan’dan ötürü sevmeyi” öğretti.   Yunus; peygamberlere, ahiret hayatına, meleklere, kutsal
           “Gelin  tanışalım  ve  işi  kolay  kılalım”  diye  birliğe  davet  etti.   kitaplara, iyilik ve kötülüğün Tanrı’dan geldiğine inanmaktadır.
           “Sevelim  sevilelim”  deyip  dünyanın  kimseye  kalmayacağını
           bildirdi. Davası olanın manasının olmayacağını söyledi gitti.   Yunus  büyük  bir  ahlakçı,  büyük  bir  hümanist  ve  ilahi
                                                              sevginin  değerini  belirten  büyük  bir  düşünürdür.  Aynı
              Yunus  ahlak  temizliğini  nefsinde  gerçekleştirmiş  bir   zamanda Türklüğün iftihar edeceği büyük bir tasavvuf şairidir.
           mutasavvıftır.  Tuttuğu  yol  Hz.    Muhammed’in  yoludur.   Bütün insanlığa hitap eden büyük şairlerden olan, şiirleriyle
           Yunus  onun  sabrını,  tevazuunu,  şefkatini,  iyi  niyetini,   Türkçeyi  bir  aşk  ve  mana  dili  hâline  getiren  Yunus  Emre;
           yardımseverliğini,  adaletini,  faziletini,  hasılı  bütün  üstün   Türkçeyi sanatçı duyarlılığıyla kullanmasındaki dehasının yanı
           vasıflarını  bizzat  uygulamaya  çalışmıştır.    Şiirlerinde  Hz.   sıra Türkçe tasavvuf ve mana dilinin kurucusu olarak biliniyor.



            12 KÜÇÜKÇEKMECE MİLLÎ EĞİTİM
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19