Page 12 - KÜÇÜKÇEKMECE İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DERGİSİ
P. 12
Yunus Emre
Prof. Dr. Ali DENİZLİ
Rumeli Üniversitesi Atatürk Ilke ve
Inkılapları Bölüm Başkanı
Giriş Hayatı
Yunus Emre, 1240-1320 yılları arasında yaşayan Türk M. 1240 veya 1241 yılında Orta Anadolu'da, Sivrihisar'ın
İslam mutasavvıfı bir şairdir. Büyük Türk düşünürü, tasavvuf Sarıköy beldesinde doğan Yunus (1320 veya 1321) yılında,
ve halk şairi Yunus Emre; İslam'ın sabır, kanaat, hoşgörü, seksen yaşlarında aynı yerde vefat etmiştir. Anadolu’nun
cömertlik, iyilik, fazilet değerlerini benimsemeye yönelik pek çok yerinde ve Azerbaycan’da Yunus’a ait mezar ve
telkinleriyle yüzyıllardır insanlığa ışık saçıyor, öğütleriyle yol makamlar mevcuttur. Bunlar Yunus’un seyahat ettiği
gösteriyor. Aşk ve irfan adamı Yunus Emre, Anadolu Selçuklu yerlerdeki sohbetlere katıldığını, çok sevildiğini ve hatırasının
Devleti'nin son seneleri ile Osmanlı Devleti'nin kuruluş yaşatıldığını gösterir. Muhtemelen bazı seyahatlerinde
yıllarına denk düşen önemli bir dönemde yaşadı. mürşidi Tapduk Emre ile beraber bulunduğundan destani
hayatları sevenlerinin tahayyülünde yaşamış ve yaşatılmıştır.
Yunus Emre, Eski Anadolu Türkçesinin oluşumunda çok
önemli rol oynayan ilk Türk şairidir. Onun kullandığı kelimeler Belgelere göre muhtemelen bugün Eskişehir'in bir ilçesi
ve ifade kalıpları, bunlara yüklediği anlamlar ve mecazlar olan Mihalıççık'ın Sarıköy Mahallesi’nde doğup büyümüş ve
Türkçenin edebî bir dil hâline gelmesi yolunda büyük bir gençliğini bu beldede geçirmiştir.
merhaledir. Esasen Yunus’u diğer mutasavvıf şairlerden
ayıran özelliği de budur. Bayezid Devlet Kütüphanesi'nde bulunan bir belgede
Yunus'un doğumu, yaşı ve ölüm tarihi açık bir şekilde
Zaman zaman gerek yalnız ve gerekse şeyhi Tapduk belirtilmektedir. Buna göre 1240/41 senesinde Sarıköy'de
Emre'yle birlikte Anadolu, Ortadoğu, Azerbaycan ve Rumeli'ne (şimdi Eskişehir’in bir mahallesi olan Yunus Emre'de) doğmuş,
seyahatlere de çıkan Yunus'un tarihî hayatı menkıbeler 81 veya 82 yaşında 1321 senesinde vefat etmiştir. Pek
içinde kaybolup gitmiştir. Onun hayatıyla ilgili yazılanlar, çok kaynakta Yunus'un mezarının Sivrihisar yakınlarındaki
rivayetlerden çıkarılan bir avuç bilgiden ibarettir. Sarıköy'de (şimdiki adıyla Yunus Emre Mahallesi’nde) olduğu
belirtilmektir.
Yunus Emre, 13 ve 14. asırda yaşayan bir Türk İslam
mutasavvıfıdır. O, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, Hacı Bektâş-ı
Velî, Ahî Evren, Seyyid Mahmud Hayrânî gibi büyük Türk İslam
bilgeleriyle aynı asırda yaşamıştır.
10 KÜÇÜKÇEKMECE MİLLÎ EĞİTİM